Bố dặn các con: Những điều cần nhớ trong đời

Đây là một lá thư riêng của Ông Tôn Vận Tuyền, Viện trưởng Viên Quốc gia Hành Chánh Đài Loan, một chánh khách nổi tiếng Đài Loan gởi cho các con của ông lúc còn sống, bây giờ mới thấy lưu hành trên internet, được nhiều phụ huynh đọc và cảm xúc sâu đậm. 

Tôn Vận Tuyền để lại những lời căn dặn như sau:
Các Con thân mến,
Viết những điêu căn dặn này, Ba dựa trên 3 nguyên tắc nhu sau :
1. Đời sống là vô thường, không ai biết trước mình sống được bao lâu, có những việc cần nếu được nói ra sớm để hiểu thì hay hơn.
2. Là cha của các con, nếu không nói ra thì chắc không ai nói rõ với các con những việc nầy đâu!
3. Đây là kết quả bao kinh nghiệm xương máu, thất bại đắng cay trong cuộc đời của bản thân mà Ba ghi nhận được, Nó sẽ giúp các con tránh được những nhầm lẫn oan phí trên con đường trưởng thành của các con.
Dưới đây là những điều nên ghi nhớ trong cuộc đời :

1. Nếu có người đối xử với con không tốt, đừng thèm để tâm cho mất thời giờ, trong cuộc đời nầy, không ai có bổn phận phải đối xử tốt với con cả, ngoại trừ cha và mẹ các con. Nếu có người đối xử tốt với con, ngoài việc các con phải biết ơn, trân quý, các con cũng nên thận trọng một chút, vì người đời thường làm việc gì cũng có mục đích, chớ vội vàng cho là bạn tốt của mình ngay.
2.Không có người nào mà không thể thay thế được cả; không có vật gì mà nhất thiết phải sở hữu, bám chặt lấy nó. Nếu hiểu rõ được nguyên lý nầy, thì trong cuộc đời, lỡ người bạn đời không còn muốn cùng đi trọn đường, hay vì lý do gì con bị mất đi những gì đáng quý nhất, thì cũng nên hiểu: đó cũng không phải là chuyện trời sập.
3. Đời người ngắn ngủi, nếu hôm nay ta để lãng phi thời gian, mai đây hiểu được thì quãng đời đó vĩnh viễn mất rồi!. Cho nên, nếu ta càng biết trân quý sinh mạng của mình càng sớm, thì ta được tận hưởng cuộc đời mình càng nhiều. Đừng trông mong được sống trường thọ, chi bằng mình cứ tận hưởng cuộc đời mìmh ngay từ bây giờ.
4.Trên đời nầy không hề có chuyện yêu thương bất diệt. Ái tình chỉ là cảm xúc nhất thời. Cảm giác tuyệt đối nầy sẽ theo thời gian, hoàn cảnh mà từ từ biến thiên, thay đổi. Nếu người yêu bất diệt rời bỏ con rồi, hãy chịu khó nhẫn nại một chút, để thời gian dần dần trôi qua, để tâm tư mình từ từ lắng động, cái đau khổ cũng sẽ từ từ nhạt nhòa đi. Không nên cứ ôm ấp cái ảo ảnh yêu thương mãi, cũng không nên quá bi lụy vì thất tình.
5.Tuy có nhiều người trên thế giới thành công, nổi tiếng mà chẳng học hành nhiều, không có bằng cấp cao, nhưng cũng không có nghĩa là; không cần học hành nhiều sẽ thành công. Kiến thức do học hành, giáo dục là vũ khi trong tay của mình. Ta có thể lập nên sự nghiệp với bàn tay trắng, nhưng không thể trong tay không có tấc sắt. Nên nhớ kỹ điều nầy !
6. Ba không yêu cầu các con phải phụng dưỡng trong nửa quãng đời còn lại của ba sau nầy. Ngược lại, Ba cũng không thể bao bọc quãng đời sau nầy của các con, lúc các con đã trưởng thành, độc lập, đó cũng là lúc ba đã làm tròn thiên chức của Ba. Sau nầy các con có đi xe Bus công cộng hay xe hơi, nhà các con ăn soup vi cá hay ăn mì gói, đều là trách nhiệm của các con.
7. Các con có thể yêu cầu mình phải giữ chữ TÍN, nhưng không thể bắt người khác phải giữ chữ TÍN với mình. Các con có thể yêu cầu mình phải đối xử TỐT với người khác, nhưng không thể kỳ vọng người khác phải đối xử tốt với mình. Mình đối xử người ta thế nào, không cò nghiã là nguời ta sẽ đối xử lại mình như thế ấy, nếu không hiểu rõ được điều nầy, sẽ tự chuốc lấy buồn phiền cho mình.
8.Trong mười mấy, hai mươi năm nay, ba tuần nào cũng mua Vé số, nhưng vẫn nghèo trắng tay, điều nầy chứng minh; muốn phát đạt, phải siêng năng làm ăn mới khá được. Trên thế gian nầy không có cái gì miễn phí cả. Đôi khi ta cũng có may mắn gặp được người tốt giúp đỡ thiên hạ mà không đòi hỏi gì cả, Nhưng hiếm lắm! Đó là chuyện May Rủi của cuộc đời! Tất cả hình như đều hướng thượng theo tháp Maslow
9.Sum Hợp Gia đình, thân thích đều là duyên phận, bất luận trong kiếp nầy chúng ta sống chung với nhau được bao lâu ,như thế nào, nên trân qúy khoảng thời gian chúng ta được chung sống với nhau, kiếp sau, dù ta có thương hay không thương, cũng không có dịp gặp lại nhau đâu. Khó lắm đấy! Nên kiếp này hãy cố sống tử tế với nhau !