23 tháng 6, 2013

Thơ tình tháng Sáu (bài 4)

Bài thơ KHOẢNG TRỜI YÊU tôi làm theo sự gợi ý và đề nghị của anh Trần Đông Phong, Phó Vụ trưởng Vụ Kinh tế công nghiệp Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Đầu đề Bài thơ này đã được chọn đặt tên cho Tập thơ đầu tay của tôi đang được ấn hành tại Nhà xuất bản Hội nhà văn.
Anh Phong trước đây là Sếp của tôi ở Vụ Quản lý dự án đầu tư nước ngoài, nổi tiếng về khả năng ngoại ngữ và sự am hiểu thơ Đường. Anh vừa cho xuất bản Tuyển tập thơ viết trực tiếp bằng chữ Hán và được dịch nghĩa ra tiếng Việt và tiếng Anh. Cuốn sách có tên là CẢM DIÊM THẦN (Cảm nhận vị muối trên môi - Salty Feeling on Lips).

KHOẢNG TRỜI YÊU

Khoảng trời yêu nơi ấy có tình em
Có cầu vồng nối hai đầu nỗi nhớ
Có bình minh khoe nụ cười rạng rỡ
Có hoàng hôn tim tím mắt đợi chờ

Khoảng trời yêu lãng đãng những vần thơ
Khúc ca dao ngọt ngào ru mộng ước
Gió thì thào kể duyên tình thuở trước
Để suốt đời ta cứ mãi tìm nhau…

Hai chúng mình cùng dấu kín niềm đau
Sông thương nhớ chảy về miền sâu thẳm
Lòng lưu luyến những tháng ngày say đắm
Cầu Ô kia sao mưa vẫn sụt sùi?

Anh thả hồn tìm về chốn xa xôi
Nơi lúa chín vàng chân trời mùa hạ
Quê hương đấy mà nửa đời xa lạ
Khi nhận ra đã trắng cả mái đầu.

Chuyện tình xưa vết sẹo vẫn hằn sâu
Buồn vẫn lửng lơ trong chiều tĩnh lặng
Nụ hôn ngày nào còn nguyên vị mặn
Vòng tay đời ôm chặt nỗi cô đơn…

Khoảng trời yêu nơi ấy có tình em
Áng mây trôi giữa lòng ta thổn thức
Những lời thơ bay lên từ lồng ngực
Đêm đêm hóa thành muôn triệu vì sao.

Khoảng trời yêu vằng vặc nỗi khát khao
Trăng khuyết nửa để phần anh một nửa?
Cánh đồng hát khúc tình ca của lúa
Con diều bay vi vút giữa tầng không…
                                                                                               (NCT - 6/2013)
Còn đây là bản nhạc không lời mà Trần Đông Phong rất thích, tôi xin gứi tặng các bạn độc giả


20 nhận xét:

  1. Nặc danh10:18 23/6/13

    Anh NCT kể về một anh Trần Đông Phong giỏi thơ văn nhiều hơn là kể cái lí do vì sao anh Phong lại gợi ý và đề nghị anh viết KHOẢNG TRỜI YÊU. Tên bài thơ hẳn là mang nhiều ý nghĩa lắm, vì anh lấy làm tên cho tập thơ đầu tay của anh cơ mà!
    Nhưng dù anh không kể, thì Hải Yến cũng đoán được rằng: Hai anh Vụ phó chắc đồng cảm với nhau nhiều lắm đây (Ví dụ như cùng có một "Khoảng trời yêu nơi ấy có tình em" chẳng hạn!).
    Cảm ơn hai anh Vụ phó lãng mạn, mộng mơ, già rồi mà tâm hồn vẫn "lãng đãng" thế được. Để cho em được nghe những tiếng thơ, tiếng nhạc tha thiết, đắm say ...
    (Hải Yến)

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Như tôi đã có lần trao đổi với các bạn, tôi có ý định đến năm 2015 mới in tuyển tập thơ đầu tay để kỉ niệm 30 năm ngày cưới. Dự kiến tên cuốn sách là HƯƠNG TÌNH YÊU, cũng là tên một bài thơ tôi đã viết. Nhân dịp TĐP tổ chức ra mắt tập thơ đầu tay bằng chữ Hán của anh, tôi được anh tặng một cuốn. Tôi thông báo với anh ý định in tập thơ của mình và được khuyên nên in sớm, lấy tên sách là KHOẢNG TRỜI YÊU, vì tra trên google chưa thấy tên sách thơ nào như thế. Hơn nữa, KHOẢNG TRỜI YÊU có nội hàm rộng hơn, chứa đựng được cả Hương Tình yêu và các loại hương vị tình cảm khác nữa, cũng như chứa cả mặt trăng, mặt trời, ánh nắng và những thứ không có hương vị... TĐP cũng muốn tôi chuyển nghĩa một số bài thơ chữ Hán của anh thành thơ tiếng Việt, nhưng tôi còn vướng mấy hợp đồng thơ đến hết tháng Bảy nên chưa thể đăng thơ anh lên blog E được. Các bạn độc giả thông cảm chờ ít lâu vậy nhé.(NCT)

      Xóa
  2. Nặc danh10:26 23/6/13

    Chọn 1 bài của Trần đông Phong đăng lên xem mặt mũi thế nào?

    Trả lờiXóa
  3. Khoảng trời yêu của NCT tràn đầy cảm xúc, ngôn từ và hình ảnh cũng thật chau chuốt. Đọc bài thơ tôi thấy mê cả khoảng trời yêu ấy. Một khoảng trời không phải của riêng ai! Bản nhạc không lời như thảo nguyên xanh bát ngát tôn thêm đẹp của khoảng trời yêu. Cảm ơn NCT đã cho đọc giả blogE biết thế nào là KHOẢNG TRỜI YÊU. Bài thơ xứng đáng được chọn làm đại diện cho tập thơ đầu tay của NCT. Tôi xin lấy lời bản Tình ca du mục thay cho lời nhận xét về nội dung bài thơ.

    Thảo nguyên bát ngát mênh mông tận chân trời
    Cỏ cây hoa lá hương thơm tỏa ngát đồng
    Tìm em năm tháng thấy đâu hình bóng người
    Em thân yêu ơi, biết em giờ này nơi đâu
    Nhắn giúp cho ta chim ơi Nhắn giúp cho ta mây ơi
    Thảo nguyên bát ngát đem giấu em ta nơi nao
    Lần theo dấu vết em đi
    Tìm đâu cho thấy em yêu
    Tình yêu bốc cháy, trong tim phút giây nào nguôi
    Tháng tháng năm năm trôi qua
    Bão tuyết mưa rơi sương sa
    Tình anh vẫn xanh như lá cây trong mùa xuân
    (LPT)

    Trả lờiXóa
  4. Nặc danh14:18 24/6/13

    Thơ không chỉ làm cho con người có tâm hồn lãnh mạn hơn, cuộc sống thêm phong phú mà những người làm thơ và yêu thơ còn là những người rất dễ gần và nhân hậu nữa, như anh NCT và anh TĐP chẳng hạn. Cảm ơn các anh về tâm hôn thơ và bản nhạc yêu thích.

    Trả lờiXóa
  5. Nặc danh15:24 24/6/13

    N22 đã rất muốn bình bài thơ KHOẢNG TRỜI YÊU của anh NCT vào 22 giờ hôm qua (23/6/2013). Nhưng khi viết xong lời bình, lúc 22 giờ 5 phút, mạng của nhà em hỏng không gửi được. Giờ này thợ vẫn chưa đến sửa. Em phải ra quán nét để vào blog 8E, không thể ở quán nét lúc 22 giờ được. Đó là lí do vì sao N22 lại bình thơ vào giờ này.


    (Lời bình của N22)

    Trong thơ trữ tình, chủ thể của những trạng thái cảm xúc, tâm lí được tái tạo trong bài thơ, gọi là "Nhân vật trữ tình". Hầu hết, nhân vật trữ tình là bản thân nhà thơ. Đôi khi, những suy nghĩ và cảm xúc được tái tạo trong bài thơ thuộc về người khác, thì gọi là "Trữ tình nhập vai".Ở KHOẢNG TRỜI YÊU, mà anh NCT nói là viết theo gợi ý của anh TĐP, nhân vật trữ tình "anh" có là NCT, hay TĐP mà NCT "nhập vai", thì cũng chẳng có gì quan trọng! Đúng như một bạn đọc đã nhận xét, sự "đồng điệu" của hai con người này đã làm nên cái "tuy hai mà một" mất rồi!
    Thế nên, NCT đã diễn tả những cảm xúc và suy nghĩ của "anh" - nhân vật trữ tình - bằng một lối thơ quen thuộc trong thơ anh: Thơ tám chữ với nhịp điệu êm đềm. Lời tự sự để biểu cảm lắng sâu. Nhưng hình ảnh trung tâm của cả bài, làm nên cái "tứ" của bài thơ, lại rất mới lạ và gợi cảm: KHOẢNG TRỜI YÊU. "Khoảng trời yêu nơi ấy có tình em" là lời thơ được điệp nhiều lần trong bài, như một định nghĩa, cũng là một lời khẳng định: "Em" là KHOẢNG TRỜI YÊU của "anh".
    Chỉ là một "khoảng trời" thôi, chứ không phải là cả một "bầu trời". Chỉ là một "khoảng trời" thôi", cũng đủ chứa vô vàn cảm xúc. Để chúng ta, khi đọc "Khoảng trời yêu", thấy được bao điều trong đó.
    Trong "Khoảng trời yêu", có thời gian và không gian hữu hình, hữu sắc của tình "ta": "Có cầu vồng nối hai đầu nỗi nhớ/ Có bình minh khoe nụ cười rạng rỡ/ Có hoàng hôn tim tím mắt đợi chờ .../ Áng mây trôi giữa lòng ta thổn thức .../ Đêm đêm hóa thành muôn triệu vì sao .../ Trăng khuyết nửa để phần anh một nửa .../ Cánh đồng hát khúc tình ca của lúa/ Con diều bay vi vút giữa tầng không ...". Rất nhiều khoảng không gian và thời gian, tưởng như rất chung, nhưng lại rất riêng của "hai chúng mình" trong một mối "duyên tình": Bình minh của ngày mới với "nụ cười rạng rỡ" nghĩ về nhau; hoàng hôn xuống khép lại một ngày mỏi "mắt đợi chờ" ngóng trông nhau; cầu vồng bảy sắc sau mưa giữa cái mát lành và trong trẻo, như một chiếc cầu nối giữa hai trái tim yêu nhớ ở hai phương trời xa hòa nhịp đập cùng nhau; không gian rộng có "áng mây trôi" như nỗi cô đơn thiếu vắng nhau khiến "lòng ta thổn thức" mong được ở bên nhau; trời đêm đầy sao như "mắt ai nhấp nháy đang tìm nhau"; vầng "trăng khuyết nửa" của muôn đời biệt ly, nhung nhớ mà vẫn không thôi "để phần một nửa" cho nhau; và một "cánh đồng bất tận" với lời ca êm ái của lúa vàng "em" hòa cùng với gió, nâng con diều "anh" chao liệng "bay vi vút giữa tầng không", gió và diều quấn quít bên nhau ... Thời gian và không gian ấy mới đẹp và trong sáng làm sao! Nó là hiện thân của Tình Yêu đôi lứa. Và sâu nặng "Tình em".
    Trong "Khoảng trời yêu", còn có cả những khoảng không gian rất vô hình của "những vần thơ lãng đãng", của "mộng ước ngọt ngào". Vô hình thế thôi, nhưng nó là chất keo bền chặt nhất gắn kết muôn đời hai trái tim yêu đầy mộng mơ, "để suốt đời ta cứ mãi tìm nhau", suốt đời "ta" cứ hướng về nhau, chẳng muốn xa dời!
    (Còn nữa)

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Nặc danh15:25 24/6/13

      (Lời bình của N22 - Tiếp))

      Trong "Khoảng trời yêu", "duyên tình hai chúng mình" không chỉ gián tiếp được biểu đạt qua những khoảng thời gian và không gian nghệ thuật thơ mộng ấy. Tình "ta" còn được biểu đạt ở những cảm xúc mà nhân vật trữ tình đã gọi rõ thành tên.
      Đó là "niềm đau" mà "hai chúng mình cùng giấu kín". Hẳn là mối "tình duyên êm đềm mộng ước" kia có một tâm sự gì đây mà cả "hai chúng mình" đều không muốn nói rõ thành lời. Nói ra thì sợ đau lòng nhau ư? Nhưng không nói ra thì cũng đã rất "đau" rồi! Và "đau" theo một nghĩa khác. Sẽ tốt cho nhau hơn. Hẳn là thế chăng? Nên, cái tiếng khóc "sụt sùi" bên cầu Ô Thước kia đâu chỉ là tiếng lòng của một Ngưu Lang - Chức Nữ khóc cho nhau, vì mãi yêu nhưng mãi xa? ... Không "đau" được sao khi mà "khoảng trời" em, "tình em" chính là "quê hương đấy", thân thương đến thế, mà mãi đến khi "trắng cả mái đầu", "anh" mới "nhận ra"? Đó còn là nỗi "thương nhớ" nhau. Nỗi nhớ ngày xưa in trên nền trời thành cầu vồng bảy sắc. Giờ đây vẫn chan chứa như nước của dòng sông không bao giờ vơi cạn, nhưng chìm sâu và có khi lắng lại tận đáy lòng. Đó là "lòng lưu luyến "những tháng ngày say đắm" cũ. "Lưu luyến", bởi làm sao có thể dễ dàng quên đi cả một "khoảng trời yêu"! Có những lúc nào đó trong bận rộn đường đời, anh đã "quên": Quên "khoảng trời yêu", quên "tình em" mà anh từng có trong đời. Để đến khi anh nhận ra thật rõ "tình em" dành cho "anh" sâu nặng đến nhường ấy, thì tất cả đã là quá muộn. Bởi thế nên, một nỗi "buồn" luôn đeo bám trong "anh", luôn "lửng lơ" trong hồn anh, mà anh cảm nhận nó thật rõ trong phút "tĩnh lặng" giữa ồn ào thường nhật. Còn cả một nỗi "cô đơn" luôn đâu đó quanh anh, bất chợt ùa về giữa tấp nập đời thường ... Và hình như, cả một chút tiếc nuối nữa! Niềm tiếc nuối không có ngôn từ biểu đạt. Nhưng nó bao phủ bàng bạc khắp mọi nỗi niềm mà thi sĩ đã gọi ra... Bao cảm xúc chất chứa trong một "Khoảng trời yêu" như thế!
      Nhưng nếu chỉ yêu và nhớ, nếu chỉ đau và khóc, nếu chỉ buồn và cô đơn ... vì nuối tiếc cuộc tình xưa, thì KHOẢNG TRỜI YÊU của NCT cũng chẳng khác gì bao dòng hoài niệm cũ. Cái khác của NCT trong "Khoảng trời yêu" là có những lời ca mới được cất lên từ một mối tình xưa. Trong "khoảng trời" ngày xưa ấy, nay tràn đầy những "khát khao" bỏng cháy. Trong "khoảng trời" ngày xưa ấy, giờ lấp lánh "trăng sao" như ánh của những niềm hi vọng. Trong "khoảng trời" ngày xưa ấy từng có hồn thơ "lãng đãng", nay vút bay thành những "vần thơ" trong sáng - lời của trái tim đầy ắp tình đời. Trong "khoảng trời" ngày xưa ấy, cánh diều không ngừng mơ ước mặc sức liệng bay lên một tầm cao mới ...
      Như thế, "Khoảng trời yêu" của NCT có buồn đau mà không bi lụy. Có tiếc nuối mà không né tránh cuộc đời. Tất cả sáng bừng lên và trong trẻo đến vô ngần. Vậy thì, KHOẢNG TRỜI YÊU ấy, chẳng đáng trân trọng lắm sao? Mỗi chúng ta, ai chẳng đã từng vài lần yêu trong quá khứ? Nhưng đâu phải ai khi nhìn lại, cũng thấy được một KHOẢNG TRỜI YÊU, mà ở đó, mình rất muốn bay lên!
      (N22)

      Xóa
  6. Nặc danh21:42 24/6/13

    N22 bình hay quá. Khoảng trời yêu xứng đáng được ngợi ca như vậy. Cảm ơn NCT, từ nhà báo thực thụ anh đã trở thành thi sĩ thực thụ rồi. Mong được đọc tiếp các bài thơ mới của anh.

    Trả lờiXóa
  7. Nặc danh08:25 25/6/13

    Đọc bài thơ KHOẢNG TRỜI YÊU của NCT mà cứ ngỡ như đang ngắm tranh ấy (tất nhiên là có cả nhạc nữa). Bài thơ toàn là hình ảnh, gồm cả hình ảnh thực lẫn hình ảnh tưởng tượng, nếu không có N22 giải thích thì mình cũng không hiểu hết được ý tứ của tác giả, chỉ cám thấy hay, thấy thích thôi. Cám ơn N22 rất nhiều.

    Trả lờiXóa
  8. Nặc danh10:20 25/6/13

    Ước gì mình cũng có một "Khoảng trời yêu" để bay lên.

    Trả lờiXóa
  9. Tôi cho rằng, khoảng trời yêu của NCT không chỉ là khoảng trời của tình yêu đôi lứa như các bạn đã luận bàn, trong đó tình yêu biến hóa ra muôn sắc màu, hình ảnh. Với một người thi sĩ thì khoảng trời yêu của họ chính là khoảng trời thi ca, nơi "lãng đãng những vần thơ", nơi có "khúc ca dao ngọt ngào", có "lời ru" và "mộng ước". Tình yêu ở đây là tình yêu đối với thi ca.
    Không phải ai cũng có thể trở thành nhà thơ hay nhà văn được. Đó phải là do duyên trời định. Vì thế tác giả mới viết "Gió thì thào kể duyên tình thủơ trước/Để suốt đời ta cứ mãi tìm nhau...". Yêu thơ, gắn bó cuộc đời với thơ thì suốt đời thi sĩ phải đi tìm nàng thơ, để nói lên những lời tâm sự của mình. Cái duyên đó chỉ có trời mới se được thôi.
    NCT đã làm thơ từ những năm 1980, khi anh còn trẻ, nhưng anh cũng sớm rời bỏ khoảng trời thi ca - khoảng trời yêu đó để hướng tới những mục đích cuộc sống bình thường như bao người khác. Mặc dù vẫn còn yêu thơ, "lưu luyến" thơ nhưng anh phải kìm nén, "dấu kín niềm đau", để cho "thương nhớ chảy về miền sâu thẳm". Khi đã tìm thấy tiền tài danh vọng rồi, mái tóc đã bạc trắng, anh chợt nhận ra đó chỉ là những thứ phù du trong cuộc đời, kèm theo nỗi cô đơn và nỗi buồn lơ lửng đeo bám. Anh chợt nhận ra tình yêu của mình với quê hương, với con người thật sâu đậm, chỉ có thể diễn tả được bằng thơ. Và anh trở lại với "khoảng trời yêu", với những "thổn thức" trong lòng, để cho "lời thơ bay lên" từ trái tim hóa thành "muôn triệu vì sao". Trong Khoảng trời yêu đó, anh thấy khát khao yêu, khát khao sống cho dù "Trăng đã khuyết nửa" rồi vẫn còn "một nửa" để phần anh. Quê hương như cánh đồng lúa dạt dào mang đến cho anh khúc hát tình ca, nâng hồn anh bay bổng như "con diều vi vút giữa tầng không". NCT đã trở thành nhà thơ thực sự. Một con người gắn bó với thơ lắm mới có thể viết ra khoảng trời yêu như thế.

    Trả lờiXóa
  10. Nặc danh19:23 25/6/13

    Em thì thấy bài nào của NCT cũng mang máng như nhau, vì thế nên hôm nay đọc thơ mới của anh em thấy như đã đọc từ hôm qua. Nhưng dù sao vẫn thấy hay nên em thích đọc, Em cảm ơn anh NGÔ!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Nặc danh20:47 25/6/13

      Vì phần lớn các bài thơ của NCT thuộc thể loại thơ 8 chữ, giàu cảm xúc và đều nói về tình yêu nên bạn cảm thấy mang máng như nhau. Thực ra mỗi bài thơ có một tứ thơ khác nhau, hình ảnh và ngôn từ khác nhau. Nếu bạn đọc nhiều thơ lục bát cũng cảm thấy chúng giống nhau nhưng có bài rất tình cảm, có bài thấy bình thường. Tôi cho rằng bài thơ này sâu sắc hơn các bài thơ 8 chữ mà NCT đã công bố.

      Xóa
  11. Nặc danh07:40 26/6/13

    Ôi, NCT đã cắt mất đoạn hay nhất trong phần giới thiệu bài thơ rồi. Chắc sợ bị trù úm phải không anh?

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Nặc danh14:19 27/6/13

      Tôi lại thấy phần giới thiệu này ngắn gọn, vừa đủ để độc giả hiểu; còn phần giới thiệu trước đây dài dòng, không ăn nhập với hoàn cảnh ra đời của bài thơ; Anh NCT đã rất lắng nghe góp ý(tại cafe quán)của độc giả.

      Xóa
  12. Nặc danh17:51 29/6/13

    Sắp hết tháng Sáu rồi, anh NCT nhớ hợp đồng thơ tháng Bảy đá kí với em đấy nhé. Đừng sợ phó thường dân em nghèo, không có nổi bộ vét 3 triệu đồng cho một thú chơi ngông.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bài thơ em yêu cầu khá khó, thơ bảy chữ anh làm hơi kém, thơ lục bát may ra được nhưng vẫn chưa ghép được vần "mưa ngâu", để thư thư thời gian anh tìm cảm hứng đã nhé. Anh đang nợ hợp đồng với một anh bên Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam tại Liên bang Nga đầu tháng 7. Hy vọng em sẽ hài lòng, không cần comple đâu, nóng thế này ai mặc comple? Em cứ chịu khó nhận xét trên blogE là được. Anh muốn đặt cho em một nick name: "Ngườiyêublog E" thay cho cái nick "phó thường dân" được không?.Bài thơ tương đương với 100 nhận xét đấy! (NCT)

      Xóa
    2. Nặc danh21:59 29/6/13

      OK, nhận xét thì nhận xét. Nhưng em có 2 thoả thuận như sau:
      1/ Em không nhận nick name “NgườiyêublogE” đâu. Làm sao mà em so được với mấy chị N22, Hải Yến, Mai Hương, Hoài Thu … anh trai Thichdoctho, Trần Quang … về cái sự “Yêu blogE”, mà dám nhận nick ấy cơ chứ. Hay là cứ gọi em là “Mưa ngâu” được rồi. Từ sau khi anh đăng thơ “mưa ngâu” như yêu cầu của em, em sẽ xưng danh ấy.
      2/ 100 nhận xét cho một bài thơ, hình như … hơi nhiều. Nếu trung bình em viết 3 NX một ngày, thì cũng phải mất hơn một tháng cơ đấy. Nếu bài thơ tháng Bảy anh viết hay, thì em sẽ cố NX để trả nợ. Nếu dở thì … thôi. Nếu vừa vừa, em sẽ NX một nửa của 100 được chứ ạ?

      Xóa
    3. Anh chỉ yêu cầu em nhận xét trên blogE chứ có bảo phải nhận xét 100 lần cho một bài nào đó đâu.Anh muốn em xuất hiện thường xuyên hơn trên blogE thôi (NCT)

      Xóa
    4. Nặc danh20:37 30/6/13

      Ôi, anh NCT ơi, đúng là em và anh “ông nói gà, bà nói vịt” rồi! Em bảo “một trăm nhận xét cho một bài thơ, hình như hơi nhiều” có nghĩa là cái giá em chuyển từ bộ comple sang 100 NX để trả cho bài thơ hợp đồng với anh, hình như hơi cao. Em phải comment hơn một tháng trên blog E của các anh.

      Xóa

Bạn có thể nhận xét không cần là thành viên, và nên góp ý lành mạnh, trung thực. Chọn nhập vai trong danh sách phía dưới khung nhận xét.