Một châu Phi da vàng- 2. Đường phố bẩn hơn Hà Nội

Những bức ảnh giới thiệu Antananarivo, thủ đô Madagascar, trông rất nhiều màu sắc, đẹp rực rỡ với màu tím cây zakazanza, nhưng đó chỉ là bề ngoài, là sóng nổi trên bề mặt biển. Nhìn gần vào đường phố thủ đô, thấy ngay sự buông lỏng về vệ sinh môi trường và yếu kém về cơ sở hạ tầng. Hồ Anusy ở trung tâm thủ đô rất đẹp, nhưng đó là một cái hồ hầu như bỏ hoang. Mặt hồ có nước, nhưng các góc hồ thì tha hồ bèo rác. Nếu đi qua hồ phía Tây, ngọn gió mang theo mùi thối không thể chịu được. Tình hình này giống như các hồ Hà Nội những năm bảy mươi. Bức ảnh tôi chụp hồ Anusy đưa lên ở bài 1 là đã cắt cúp, nay post lại để bạn hình dung cảnh bờ hồ, cây cỏ, rác rưởi tự do mọc. Quanh hồ, ở một phía có cây và trồng hoa, nhưng hầu như không ghế đá, người da đen vô gia cư nằm ngả ngốn, ngồi vạ vật, xả rác và ăn uống, sinh hoạt tự do phóng túng.

Trên các đường phố Antananarivo, không khó gì bắt gặp một đống rác, điều này thì gần giống Hà Nội. Mức độ mông muội về vệ sinh thì hai thủ đô như nhau. Tuy nhiên, thủ đô châu Phi da vàng kinh khủng hơn, vì đường phố hầu như không đèn đường, không kè chắn (vỉa hè có rất ít ở vài phố trung tâm), người ta có thể ngồi xuống và ỉa ngay tại vệ đường.
Ở một con phố trung tâm, có một dải vườn hoa nhỏ, nhưng để bảo vệ cái vườn hoa này, người ta phải dựng một hàng rào chắn cao hơn đầu người bao quanh vườn hoa. Vì có việc, chúng tôi phải vào vườn hoa, thì người dẫn đường đã phải tìm rất lâu mới ra người bảo vệ. Khi mở cửa, một đống rác lẫn phân gio ở ngay cửa vào.
Madagascar có 24 triệu dân, hơn 2 triệu ở thủ đô. Nhưng hơn 90% dân số sống dưới mức nghèo khổ, thu nhập dưới 2 đô la/ngày, trong khi thu nhập bình quân hơn 900 đô la/người một năm. Cơ sở hạ tầng của các đô thị ở Madagascar còn sơ khai, hầu như người Pháp làm được gì trước năm 1960 (là năm Madagascar giành độc lập) thì đều còn lại, và dùng cho đến nay. Người Madagasy không làm thêm bao nhiêu, nhưng có cái hay là không phá hủy những gì Pháp để lại. Riêng khoản bẩn thỉu ở nơi công cộng thì tệ hơn ngày xưa, khi Pháp còn cai trị. Người hướng dẫn là dân địa phương nói rằng, chúng ta giành độc lập và tự do, nhưng mới chỉ giành được cái tự do hoang dã bản năng mà thôi, chứ chưa học hết cái văn minh Tây phương. Việt Nam và Madagascar cùng cảnh ngộ, cùng bị Pháp chiếm cuối thế kỷ 19, tình cảnh giống nhau... Nói chung, khi đến Madagascar, tôi như đi về quá khứ ngay tại Việt Nam vậy... Chuyện này tôi sẽ kể chi tiết ở bài sau.

Hồ Anusy xinh đẹp nhưng bị bỏ bê không quy hoạch, rác ngập, cỏ mọc bẩn thỉu

Công viên vườn hoa bờ hồ Anusy người nằm ngồi, xả rác và ăn uống tự do

Vườn hoa ở một phố trung tâm được bao bằng rào sắt, nhưng rác
bẩn vẫn ngập ở một góc 

Trẻ em có thể chơi ở bất cứ bãi cỏ nào trong thành phố

Ruộng chen lẫn với phố phường

Các lề đường hầu như không được lát thành vỉa hè tử tế, cây cỏ mọc hoang