11 tháng 4, 2013

Về Hưng Yên thưởng thức đặc sản cá mòi

Người Hưng Yên đi làm xa hay khách ẩm thực ở các tỉnh, thành lân cận cứ tháng Hai, tháng Ba âm lịch hàng năm lại tìm về Hưng Yên để thưởng thức món đặc sản chế biến từ cá mòi.Cuối tháng Giêng là lúc cá bắt đầu lên rộ, con nào cũng béo và còn nguyên buồng trứng, đó là thời điểm cá ngon nhất. Cá mòi là giống cá sinh sống ở vùng biển và vùng nước lợ cửa sông, nhưng tới mùa xuân chúng lại ngược về một số dòng sông để đẻ trứng và sinh sản. Cá mòi chỉ lớn hơn cá diếc một chút, màu trắng bạc, vây lưng lại có chiếc “cờ” dài nhô lên nên rất dễ nhận biết. Mình cá bè, nhiều thịt, xương nhỏ nhưng có nhiều xương răm, đầu rất nhỏ bẹt, vảy bạc li ti.

Người Hưng Yên lâu nay vẫn truyền nhau một “truyền thuyết” kỳ lạ về cá mòi. Chuyện kể rằng cá mòi là do chim ngói hoá thành, khi mùa thu chim ngói bay từ rừng ra biển và hoá thành cá mòi. Đến mùa xuân năm sau thì cá mòi mới bơi ngược về rừng để biến thành chim ngói. Truyền thuyết này lý giải cho việc vì sao mà cá mòi đến mùa sinh sản lại bơi từ biển vào để đẻ trứng và vì sao khi mổ cá lại thấy cá có cái “mề” như mề của loài chim ngói vậy.Đến Hưng Yên vào tháng Hai, tháng Ba (Âm lịch) du khách có thể dễ dàng tìm mua được những con cá mòi tươi ngon ở khắp các chợ trong tỉnh như chợ Chiều, chợ Phố Hiến (thành phố Hưng Yên) hay các chợ ở huyện Kim Động và Khoái Châu. Cá mòi có đặc điểm là sau khi đưa lên mặt nước sẽ chết ngay chứ không giữ lâu được như các loại cá khác. Tuy nhiên nếu để ý, khi mua, lựa những con có mắt trong, thân cá còn tươi thì vẫn là cá  ngon. Thịt cá mòi ăn bùi và thơm, trứng cá lại càng ngon hơn vì ăn có vị thơm  ngậy khó cưỡng, ai đã một lần nếm thử hẳn khó có thể quên được.  

Cá mòi có một bản năng rất đặc biệt. Chúng được cá bố, mẹ sinh ra ở sông nhưng lại bơi ra biển để sống, chỉ tới mùa xuân, mùa sinh sản chúng mới trở về. Như một quy luật sinh tồn, cá cái phải vượt dòng nước chảy và về đúng nơi mình sinh ra trước kia vào đúng mùa xuân để đẻ trứng. Và đó cũng là mùa mà các ngư dân vùng sông Hồng có thể dễ dàng đánh bắt món quà mà thiên nhiên đã ban tặng.Muốn có một bữa cá mòi ngon thì khâu chế biến rất cần được chú trọng. Làm cá mòi không mổ dọc bụng như các loại cá khác, sau khi đánh sạch vảy cá chỉ cần cắt ngang một lát vừa tầm ở phía dưới mang rồi moi mật, ruột ra, dùng tay móc mang cá, rồi tiện dao khía những đường nhỏ quanh sườn cá để khi ướp gia vị chúng có thể ngấm vào mình con cá dễ dàng, và phải rất khéo léo để mật không vỡ, trứng còn nguyên, mình cá sạch vảy. Sau khi làm sạch thì phải ướp muối, gừng, nghệ giã nhỏ chà sát lên mình cá để khử sạch mùi tanh.

Từ cá mòi có thể làm được nhiều món như rán, nướng, băm chả tùy theo sở thích của mỗi người tuy nhiên phổ biến nhất vẫn là cá mòi rán. Món cá rán nghe tưởng có vẻ đơn giản nhưng được người Hưng Yên chế biến khá công phu. Sau khi ướp cá cho ngấm gia vị, dùng que tre tươi cặp ngang thân cá và đem nướng trên bếp than hoa. Cá đã nướng thơm thì gỡ khỏi que rồi mang ra rán. Cá rán xong phải ăn nóng mới ngon, giữ được hương vị, kèm theo đĩa rau thơm và bát nước mắm chanh ớt, cũng có thể chấm tương Bần, thêm chút tỏi, gừng băm nhỏ sẽ càng làm tăng thêm vị thơm ngon của cá.
 
Giữa tiết trời se se lạnh, bên mâm cơm gia đình đầm ấm với đĩa cá mòi nóng hổi thơm giòn, ta không chỉ cảm nhận được cái vị thơm ấm của cá, của gừng mà còn như đang được sưởi ấm trong tình thân quây quần sum họp. Sông Hồng, con sông Mẹ không chỉ mang đến cho vùng đất Hưng Yên những tiềm năng không nhỏ về kinh tế, du lịch mà còn mang đến cho nơi đây đặc sản cá mòi hấp dẫn. Cá mòi không chỉ là món ngon được nhiều người ưa thích mà còn là món ăn đậm đà hương vị của quê hương, ai xa quê đến ngày này lại mong ngóng tìm về để được thưởng thức hương vị đặc trưng của vùng quê Hưng Yên. 
                                                                                                          (Theo báo Hưng Yên)

9 nhận xét:

  1. Nặc danh22:28 11/4/13

    Hôm trước, cơ quan em có người quê vợ ở Kim Động - Hưng Yên gửi nhiều cá mòi đến lắm, mọi người mua nhiều. Nhưng em thấy cá nhỡ nhỡ như thế, nghĩ là nhiều xương nên không mua thử. Nay đọc bài báo này thấy tiếc quá. Mà xem ra cá này có đặc tính gần giống cá hồi ấy nhỉ!

    Trả lờiXóa
  2. Cá mòi có nhiều xương nhỏ, nhưng ăn rất mềm, không sợ hóc xương như cá diếc, cá trôi. Cá mòi rán mình ăn cả đầu, chỉ bỏ đúng xương sống. Trứng cá mòi phải nói là ngon tuyệt. Nhưng nhà mình làm không thể ngon bằng nhà hàng ở Hưng Yên. Hôm trước mình về Kim Động, huyện mời cơm cá mòi rán thật ngon. Nghe đâu có 20 ngàn đồng/kg. Cô em gái bảo có hôm cá nhiều quá chỉ 10 ngàn đồng/kg. Em gói cho mình một bọc to khoảng 5 kg về ăn một tuần liền phát sợ rồi (NCT)

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Nặc danh09:22 14/4/13

      Ăn rán nhiều thì xay làm chả cá anh NCT a.

      Xóa
    2. Cô em gái cũng xay cho một bọc chả làm sẵn chỉ việc rán lên là ăn thôi (khoảng 2kg). Bây giờ tạm thời nghỉ cá mòi, chuyển sang ăn cá đục, cán còm sông Lam. (NCT)

      Xóa
  3. Nặc danh11:09 14/4/13

    Nhiều quán nhậu và quán cơm ở Hà Nội, nhất là các quán ở ngoài đê sông Hồng mùa này cũng có món cá mòi. Người Hà Nội chế biến cá mòi rất cầu kỳ. Những con cá mòi chỉ nhỏ bằng bàn tay trẻ con được rửa sạch bằng nước vo gạo cho đỡ tanh. Chích ở bụng để lấy túi mật ra, rồi khía hai bên thân cá, xát gừng, nghệ. Ướp cá khoảng nửa tiếng rồi nướng qua trên than hoa. Sau đó mới rán giòn trong mỡ nóng. Nước mắm ngon nguyên chất được nêm gừng giã nhỏ và ớt tươi cay xé lưỡi. Cá mòi sông Hồng rán chấm nước mắm gừng, ăn giòn tan, béo ngậy, thơm lừng trong miệng. Đặc sản này thành thứ nhắm rượu bao đời nay của người Hà Nội và cũng là thứ đưa cơm vô cùng tuyệt hảo.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Nặc danh08:41 14/10/13

      Quán nào vậy, trưa nay đi luôn đc ko?

      Xóa
  4. Nặc danh23:08 14/4/13

    hihi, cháu sẽ thông tin cho đứa bạn nào đang ở Hưng yên đi viết bài về đặc sản này :))
    Cháu: Thủy Bùi

    Trả lờiXóa
  5. Nặc danh08:28 14/10/13

    Nghe hấp dẫn quá.Mình có nhiều dịp về Hưng yên chắc chắn sẽ có cơ hội thưởng thức món đặc sản này.Xin cảm ơn chủ nhân bài viết.

    Trả lờiXóa
  6. Nặc danh08:40 14/10/13

    Thứ 7 chủ nhật tới có còn mùa cá mòi không nhỉ? Nếu còn GLK sẽ tổ chức một chuyến về Hưng Yên thưởng thức cá mòi và giao lưu thơ.

    Trả lờiXóa

Bạn có thể nhận xét không cần là thành viên, và nên góp ý lành mạnh, trung thực. Chọn nhập vai trong danh sách phía dưới khung nhận xét.