10 tháng 10, 2013

Lệ đẫm ướt… tiễn già về xa thẳm

Trần Đông Phong
Đã hơn 6 giờ chiều quay về văn phòng sau cuộc họp dài, lướt qua các trang web thấy dòng người bất tận vẫn đang xếp hàng trên đường Hoàng Diệu. Ngày mai lễ nghi cấp cao nhất sẽ được cử hành trọng thể để tiễn đưa. Trong đầu chợt nhớ đến câu thơ Đường:
 “Bi quân lão biệt lệ triêm cân” (1)
Trong hàng chục bản dịch tôi đặc biệt thích lời dịch:
 “Lệ đẫm ướt …tiễn già về xa thẳm” (2)
Hơn chục năm nay, ngày hai lần đều đi qua đường Hoàng Diệu. Buổi sáng từ đường Điện Biên Phủ rẽ phải vào đường Hoàng Diệu. Chiều về qua đường Hoàng Diệu lại rẽ trái vào đường Điện Biên Phủ.
Thời sinh viên Bách khoa Hà Nội, các trận đấu bóng đá giữa khoa Điện với Khoa Toán –Lý luôn rất sôi nổi, cuốn hút. Tôi chơi trong đội Khoa Điện, anh Hồng Nam chơi trong đội Khoa Toán-Lý. Thoắt đấy đã ba mấy năm.
Đầu những năm 90 làm đầu tư nước ngoài với chị Hòa Bình, qua lại họp cũng mấy lần.
Năm 2006 trong đoàn tìm địa điểm cho trung tâm nhiệt điện, tôi đã đến khu vực Hòn La xem địa hình. Đứng trên đỉnh Đào Ngang ngắm cảnh:
 “Dừng chân ngoảnh lại trời, non, nước” (3)
Thấy cảnh núi, biển, đảo như là:
“Khước tương hổ huyệt xấn giao cung” (4)
“Thế như hang hổ tiếp rồng chầu” (5)

Khiến người ta cảm thấy:
“Nhất nhật đăng lâm vạn cổ tình” (6)
“Một ngày lên ngắm, ngỡ tình ngàn xưa” (7)

            Thay cho lời kết là câu kết của một bài thơ:
            “Chén rượu anh hùng khó nỗi khuây” (8)
(Hà Nội,10-10-2013) 
Chú thích:
1: “Lâm giang tống Hạ Triêm” (Bạch Cư Dị)
2: Song Nguyễn Hàn Tú dịch  “Lâm giang tống Hạ Triêm” (Bạch Cư Dị).
3: “Qua Đèo Ngang” (Bà huyện Thanh Quan).
4: “Đăng Hoành Sơn vọng hải” (Ngô Thì Nhậm).
5: TĐP dịch “Đăng Hoành Sơn vọng hải” (Ngô Thì Nhậm).
6: “Quá Hoành Sơn” (Vũ Phạm Khải). 
7: TĐP dịch “Quá Hoành Sơn” (Vũ Phạm Khải).
8: (Qua sông Nhật Lệ cảm hoài” (Nguyễn Văn Luận).
 

30 nhận xét:

  1. Nặc danh21:31 10/10/13

    Chị Hòa Bình và anh Hông Nam là con của Bác Giáp

    Trả lờiXóa
  2. Nặc danh21:41 10/10/13

    Cám ơn NCT đã đăng kịp thời

    Trả lờiXóa
  3. Nặc danh21:44 10/10/13

    Hoành Sơn là tên chữ của Đèo Ngang. Các bài thơ trích dẫn ở đây đều tả cảnh Đèo Ngang, Quảng Bình.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Nặc danh21:56 10/10/13

      Trừ bài của Bạch Cư Dị, còn lại đều của tác giả Việt Nam tả cảnh Đèo Ngang, Quảng Binh

      Xóa
  4. Nặc danh21:48 10/10/13

    Tập Đường là cách chơi chữ ngày xưa. Dùng một câu thơ Đường ngày trước lấy ý cho hoàn cảnh hiện tại, không cần gắn với nghĩa của bài gốc.

    Trả lờiXóa
  5. Nặc danh21:49 10/10/13

    Bài này nhẹ nhàng mà tình cảm sâu xa man mác.

    Trả lờiXóa
  6. Nặc danh21:52 10/10/13

    Ảnh rất thời sự

    Trả lờiXóa
  7. Nặc danh22:00 10/10/13

    Trong một bài ngắn mà trích dẫn tới 5 bài thơ cổ liên quan, kinh thật.

    Trả lờiXóa
  8. Nặc danh22:00 10/10/13

    ÔI, bác Trần Đông Phong gắn bó với gia đình Đại tướng Võ Nguyên Giáp mấy chục năm rồi. Thể nào bài bác viết tình cảm sâu sắc quá (cháu Bùi Thủy)

    Trả lờiXóa
  9. Nặc danh10:23 11/10/13

    Đại tướng mất đi, đã để lại niềm tiếc thương vô hạn cho dân tộc Việt Nam và bạn bè quốc tế. Đồng bào, các dân tộc và núi rừng Việt Bắc vẫn nhớ anh Văn giỏi Võ ngày nào, cây đa Tân Trào đã nẩy thêm mầm mới (cây đa Tân Trào trước đây rất đẹp nhưng theo quy luật tự nhiên nên cây cũng đã dần ra đi). Cầu nguyện cho Đại tướng yên giấc nghìn thu …nơi quê nhà./.
    (Hoa Quỳnh)

    Trả lờiXóa
  10. Nặc danh11:00 13/10/13

    Bài hát Quảng Bình quê ta ơi
    http://giaitri.vnexpress.net/nghe-nhac/#id=1261043_1&ac=play

    Trả lờiXóa
  11. Nặc danh11:18 13/10/13

    ‘Quảng Bình quê ta ơi’, bài hát yêu thích nhất của Đại tướng
    http://giaitri.vnexpress.net/tin-tuc/nhac/goc-nhin-am-nhac/quang-binh-que-ta-oi-bai-hat-yeu-thich-nhat-cua-dai-tuong-2894038.html

    Trả lờiXóa
  12. Nặc danh14:00 13/10/13

    Một bài thơ về Quảng Bình

    Hôm nay cả nước tiến đưa Đại tướng trở về với quê hương Quảng Bình.
    Năm 1935 một nhà hoạt động cách mạng đi qua sông Nhật Lệ, Quảng Bình, tức cảnh làm bài thơ. Lúc đó đất nước còn trong vòng nô lệ, cách mạng còn rất gian truân. Tháng 9/1945 họ đã gặp nhau ở Hà Nội và cùng đi qua các mốc lịch sử của đất nước như 1954 chiến Thắng Điện Biên, tiếp quản Hà Nội, 1975 thống nhất đất nước.
    Bài thơ này về sau được khắc trên quả chuông treo trong Tháp chuông chùa quê ông, nhân kỷ niệm 101 năm ngày sinh của ông 1911.

    Qua sông Nhật Lệ cảm hoài

    Hỏi núi Mâu kia, cửa Lệ này
    Ai đào, ai đắp, lại ai xây
    Cây Đa bao chuyến con đò Trạm
    Cửa Cổng đòi phen lính Lũy Thầy
    Nước dẫu trôi theo luồng gió ấy
    Đá còn lưu lại với lòng đây
    Dõi trông thế nước, cơn chìm nổi
    Chém rượu anh hùng khó nỗi khuây.
    Nguyễn Văn Luận, 1935

    --
    - Sông Nhật Lệ: Bắt nguồn từ dãy Trường Sơn chảy qua Quảng Bình đổ ra biển Đông ở cửa Nhật Lệ.
    - Núi Mâu: Núi Đâu Mâu cao 763 mét thuộc huyện Lệ Thủy, Quảng Bình
    -Lũy Thầy: Do Đào Duy Từ xây thời Trịnh Nguyễn phân tranh. Lũy dài 18 km từ núi Đâu Mâu đến sông Nhật Lệ.
    - Cây Đa: Tên bến đò trên sông Nhật Lệ
    - Đò Trạm: Tên trạm nghỉ trước khi qua sông Nhật Lệ
    - Cửa Cổng: Tên cổng gác ở Lũy Thầy

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Nặc danh17:10 14/11/13

      Quảng Bình: Ngư dân khốn đốn khi qua cửa sông Nhật Lệ
      cửa sông Nhật Lệ bị bồi lấp

      http://laodong.com.vn/Xa-hoi/Quang-Binh-Ngu-dan-khon-don-khi-qua-cua-song-Nhat-Le/147654.bld

      Xóa
  13. Tác giả bài thơ trên - Nguyễn Văn Luận, tôi được biết, một chiến sĩ cách mạng từng là Bí thư thành ủy Hà Nội (1945, 1955-1961), UVTW Đảng, Phó Ban Đối ngoại Trung ương, Đại biểu quốc hội từ khóa I đến khóa VI (kém Võ Đại tướng 1 khóa). Ông mất năm 1997. Tôi và Trần Hồng Kỳ có tham gia viếng và tiễn đưa ông đến nơi an nghỉ cuối cùng ở nghĩa trang Mai Dịch. Ông chính là Trần Danh Tuyên, bố đẻ Dịch giả - nhà thơ Trần Đông Phong mà đọc giả blogE đã biết. Trần Đông Phong yêu thơ Đường có lẽ cũng do từ bố truyền lại (NCT)

    Trả lờiXóa
  14. Nặc danh08:55 14/10/13

    Nghe nói về quả chuông này lâu rồi, lúc nào TĐP cho anh em về thỉnh chuông .

    Trả lờiXóa
  15. Nặc danh15:08 17/10/13

    Chạm trần nợ công, Tổng thống Obama đành đi làm bánh
    http://baodatviet.vn/hinh-anh/cham-tran-no-cong-tong-thong-obama-danh-di-lam-banh-2357484/?p=4

    Trả lờiXóa
  16. Nặc danh15:47 17/10/13

    Nhớ thơ của Nguễn Lộc:

    "Hôm qua còn theo Anh
    Đi trên đường quốc lộ
    Hôm nay đã nhặt cành
    Đắp cho người dưới mộ
    Khóc Anh không nước mắt
    Mà lòng đau như cắt
    Gọi Anh chửa thành lời
    Mà hàm răng mím chặt
    Vùi Anh trong tấm chăn
    của đồng bào Cửa Ngăn
    Tặn tôi ngày phân tán"

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bài thơ này vẫn còn những khổ thơ khác nữa đúng không ạ? Nếu đúng thì các anh anh đăng lên nhé.

      Xóa
    2. Nặc danh00:21 18/10/13

      Đây là trích. Đính chính: Nguễn = Hoàng, Tặn = Tặng

      Xóa
  17. Nặc danh16:03 17/10/13

    "Người đi Châu Mộc chiều xuân ấy
    Có nhớ hồn lau nẻo bến bờ
    Có nhớ dáng người trên độc mộc
    Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa"
    Tây tiến, Quang Dũng

    Trả lờiXóa
  18. Nặc danh16:39 17/10/13

    Du kích sông Thao
    Nhạc và lời Đỗ NHuện

    Hồng Hà mênh mông trôi cát tới chân làng quê
    Cuối sông nhiều bến ai về có thấy
    Làn gió xanh rì bát ngát đồng lúa ..ven bờ đê
    Hồng Hà trôi xuôi đưa nước trên ngàn về khơi
    Sông Thao ngoài bến Việt Trì
    Có những chàng áo nâu về say mê giòng nước
    …vui tràn trề.

    BÈ 2:

    Hồng Hà mênh mông trôi cát tới chân làng quê
    Cuối sông nhiều bến ai về có thấy
    làn gió xanh rì bát ngát đồng lúa … ven bờ đê
    Hồng Hà trôi xuôi đưa nước trên ngàn về khơi
    Sông Thao ngoài bến Việt Trì
    Có những chàng áo nâu về say mê giòng nước
    ….vui tràn trề.


    Ven sông người đông đến họp chợ chiều
    Vui bên giòng sông lúa ngập đầy đồng
    Sông Hồng Hà reo…. u u u ù
    Khi đi lập công cuối trời màu hồng
    Vui bên giòng sông lúa ngập đầy đồng
    Sông Hồng Hà reo …Sông Hồng Hà reo


    BÈ 2:

    Ven sông người đông đến họp chợ chiều
    Vui bên giòng sông lúa ngập đầy đồng
    Sông Hồng Hà reo…. u u u ù
    Khi đi lập công cuối trời màu hồng
    Vui bên giòng sông lúa ngập đầy đồng
    Sông Hồng Hà reo …Sông Hồng Hà reo

    ÐK:
    Hồng Hà ơi !
    Ta nhớ mùa thu xưa nước về
    Như bóng cờ lên khi quân về thủ đô (Hồng Hà ơi ! )
    Nay cũng mùa thu thấy mơ màng
    Ngao ngán nhìn sông bên Việt Trì còn đó (Hồng Hà reo !)
    Ai đó cùng ta đang phơi bày
    Với nước phù sa đang pha hòa giòng Lô (Hồng Hà ơi !)
    Ðây những người bao năm lạc loài
    Mơ ước được mong sao quay về quê nhà

    Hồng Hà mênh mông trôi cát tới chân làng quê
    Cuối sông nhiều bến ai về có thấy
    Làn gió xanh rì bát ngát đồng lúa … ven bờ đê
    Hồng Hà trôi xuôi đưa nước trên ngàn về khơi
    Sông Thao ngoài bến Việt Trì
    Có những chàng áo nâu về say mê giòng nước
    ….vui tràn trề ….

    Đăng Dương, Trần thị Hồng Nhung: http://www.youtube.com/watch?v=Z6nTRifqvdY

    Trả lờiXóa
  19. Nặc danh16:41 17/10/13

    Đính chisnhL NHuện = Nhuận

    Trả lờiXóa
  20. Nặc danh13:59 21/10/13

    http://giaoduc.net.vn/Giao-duc-24h/Sach-giao-khoa-bo-quen-Dai-tuong/321802.gd
    Sách giáo khoa ‘bỏ quên’ Đại tướng!
    Triệu con tim ư, bao nhiêu nước mắt cũng là ráo hoảnh

    Trả lờiXóa
  21. Nặc danh14:03 21/10/13

    Khóc gì đâu, rắn ráo mượn danh rồng để làm giá

    Trả lờiXóa
  22. Nặc danh18:37 21/10/13

    Không mặc niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp là điều đáng tiếc
    http://nld.com.vn/thoi-su-trong-nuoc/khong-mac-niem-dai-tuong-vo-nguyen-giap-la-dieu-dang-tiec-20131021041822657.htm

    Trả lờiXóa
  23. Nặc danh07:59 23/10/13

    Mỗi ngày cả nghìn người đến viếng mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp
    http://www.tienphong.vn/xa-hoi/652369/Moi-ngay-ca-nghin-nguoi-den-vieng-mo-Dai-tuong-Vo-Nguyen-Giap-tpp.html

    Trả lờiXóa
  24. Nặc danh18:20 23/10/13

    Ông Văn với ông Văn
    http://laodong.com.vn/Xa-hoi/Ong-Van-voi-ong-Van/144227.bld
    Trong bài này có ảnh chụp 2 ông Văn rất đẹp và ý nghĩa. Ở ngoài không post ảnh được, BBT làm giúp nhé.

    Trả lờiXóa
  25. Nặc danh23:33 4/10/15

    4-10-2015

    Trả lờiXóa

Bạn có thể nhận xét không cần là thành viên, và nên góp ý lành mạnh, trung thực. Chọn nhập vai trong danh sách phía dưới khung nhận xét.